Disippelskap IX. Forbedaren

Einkvar mentor må leggja stor vekt på å læra disippelen sin å bli ein forbedar.

I 2.Mosebok 16 les me om då israelittane kjempa mot amalekittane. Josva var Israels hærførar på bakken. Men det var ikkje DER sigeren vart vunnen. For oppå fjellet, like ved slagplassen, sat Moses med den eine handa løfta, og så lenge handa var løfta til velsigning, sigra Israel, men når armen hans trøytna og handa fall, tapte dei. Aron og Hur var saman med Moses der oppe på fjellet, og då dei merka korleis ting fungerte, tok dei handa til Moses og støtta henne opp. Slik vann Israel ein knusande siger over amalekittane, og Gud sa at minne om dette folket skulle utslettast på jorda fordi dei hadde kjempa mot folket hans og mot han.

Moses var ein forbedar av rang. Han visste at berre ved hans forbøn kunne folket sigra over fiendane.

Som kristne står me i ein kosmisk krig, ikkje mot menneske, men mot makter og herredøme og verdsens herrar i dette mørkret. Me blir rett og slett angripne av demoniske krefter som vil stoppa oss i vår vandring mot dei mål Herren har sett for oss.

Israel var på veg til Kanaans land for å erobra det og ta det i eige. Det var Guds plan og vilje for dei. Det fordra at dei hadde Moses som forbedar.

Me har fått i oppdrag å erobra heile verda for Jesus, og motstanden frå "denne verdas fyrste", djevelen, er veldig. Han hånar oss, gjer oss motlause, freistar oss, forfører oss,  distraherer oss, baktalar oss og forfølger oss, alt for at me ikkje skal ha kraft til å rana menneskebarna frå han.

Korleis skal me kjempa? Me må be for kvarandre. Be om at me skal vera sterke i Gud og ha eit godt mot, og at me ikkje skal koma i freisting, for slik lærte Jesus oss å be i "Fader vår", og han presiserte det for Peter, Jakob og Johannes i Getsemane. 

Og Jesus er vår Moses. Han er i himmelen, ved Fars høgre hand, og HAN ber for oss, og utan HANS forbøn, hadde kyrkja for lengst vore utsletta.

Men ho lever i beste velgåande, og er større enn nokon gong.

Jesus er ein forbedar. Me er hans disiplar, og me følgjer Meisteren vår og løftar hendene og ber for alle dei heilage som lever misjonale liv, for dei som deler evangeliet med folk og kallar til omvending, tru og etterfølging. Desse tirrar og utfordrar djevelen, og får mektig motsand. Difor treng dei å bli bedt for, for Gud har gjort oss til eit fellesskap, og ingen kan ha nokon reell betydning for Guds rike ved å halda på åleine. Det er i mot Guds plan, og den som går åleine, blir fort eit lett offer for fienden. 

Kallet til etterfølging

Lukas 5,17-18

Sidan gjekk Jesus ut. Då fekk han sjå ein tollar som heitte Levi. Han sat på tollbua. Jesus sa til han: «Følg meg!» ²⁸ Då stod han opp, gjekk frå alt og følgde Jesus. 

Levi var tollar. Han var i romersk teneste, og som einkvar overløpar, var han hata av folk flest. Fordi tollarane tente pengar for og på okkupasjonsmakta, var dei sosialt og religiøst utstøytte menneske, og dersom nokon heldt seg saman med dei, vart dei sett kraftig ned på dei også. Ein av hovudklagemåla mot Jesus var nettopp at han heldt seg saman med syndarar (prosttituerte og gamblarar) og tollarar.

Men Jesus brydde seg katten i det. Han var komen for å leita etter det som var fortapt for å frelsa det, som han sa, og tollarar, prostituerte og gamblarar var akkurat det, fortapte menneske med eit desperat behov for frelse.

Det er mange i den gruppa også i dag. Det var slike menneske me skulle hatt i vår omgangskrins. Dei er erfaringsvis langt meir opne for evangeliet og Guds frelse enn andre som er innafor og får alt til å fungera etter forventningane.

Tollaren Levi var i Jesu søkelys. Han såg heilt andre ting i denne mannen enn nokon andre. For det første var han eit medmenneske, og det er nok for Jesus til å elska han, og dinest hadde han kvalitetar som ingen andre enn Jesus registrerte. Levi hadde store litterære evne, og det var han som seinare skreiv Matteusevangeliet.

Alt startar hos Jesus. Ingen søkjer Gud, står det, men heldigvis søkjer han oss. Levi hadde sikkert ingen tankar om Gud denne dagen, men så vart han altså oppsøkt av Gud og frelst. Gud er ein Gud som kjem til oss og kallar oss til etterfølging og tru. Då startar det nye livet som aldri tek slutt.

Levi hadde bruk for Jesus, og Jesus for han, og ein dag då Jesus gjekk forbi tollbua der ved inngangsporten til byen, kalla han Levi til oppbrot og etterfølging.

Jesus hadde ein enorm autoritet, og det er ingen tvil om at Matteus må ha forstått Jesu kall til etterfølging som Guds eige kall.  Han kjente umiddelbart at Jesus måtte stå over keisaren i Rom, og at tida var inne for eit regimeskifte, frå det romerske til Guds.

Slik starta eit heilt nytt kapittel i Levi sitt liv. Han fekk leggja det gamle bak seg, og gå inn i den planen GUD hadde for livet hans.

Å vera kristen er å vera ein etterfølgjar av Jesus, ein disippel. Det største med dette er retten til å kunna nyta hans nærvær kvar time på døgnet, lytta til han, tilbe han, elska han, bli elska av han, lovsyngja han, be til han og tena han.

Gud har ein fantastisk plan med livet ditt også,  og den einaste som kan føra deg inn i denne planen er Jesus Kristus.

Har du høyrt Jesu kall til etterfølging? Har du respondert?

I Johannes 14,6 kallar Jesus seg for VEGEN. Og i Hebrearbrevet les me at Jesus har bana oss ein ny og levande veg til Gud. Den einaste måten me kan koma til Far på er ved å følgja Jesus der han går. 

Disippellivet VIII. Bøn

Bøna er sjølve pulsen i kristenlivet, og dermed også i disippellivet. Dag og natt har ein kristen kontakt med Gud i si ånd, men for det meste ubevisst. Men når me har våre bønetider, festar me blikket og let tankane våre kvila i Gud.

Bøn er ikkje strev. Det er å pleia omgang med Far i himmelen. Det er viktig for oss rett og slett fordi me elskar han, og fordi me veit at han elskar oss.

Den som elskar søkjer alltid saman med den han/ho elskar.

Den som ikkje kjenner seg dregen mot bøna, kjenner seg ikkje dregen mot Gud, og elskar ikkje Gud. Den som oppdagar noko slikt hos seg sjølv, må inderleg be om å bli fornya, for det å elska Gud og bli elska av Gud er sjølve kjernen i det å vera kristen.

Ein mentor må ta disippelen med seg inn i bønelivet sitt. Jesus bad mykje. Disiplane hans la merke til det, og dei såg at denne måten å leva på gav han enorm autoritet og kraft.

Difor ville dei at han skulle læra dei å be. Og det gjorde han. Han sa: Når de ber, skal de ikkje be slik  som heidningane. Dei trur dei blir høyrt om dei brukar mange ord. Nei, slik skal de be: "Fader vår, du som er i himmelen......"

Det viktigaste ein mentor lærer disippelen sin er regelmessig dagleg bøn, det å få bøna inn i ein god rytme. Daniel hadde tre daglege bønestunder, morgon, middag og kveld. Midt i ein travel statsministerkvardag, var han nøyen med å ikkje hoppa over ei bønestund, noko som gjorde han til ein mektig profet og ein av dei klokaste politikarane verda har sett.

Kva føler du deg som?

Det har dukka opp ei overmåte interessant sak i Nederland. Emile Ratelband er 69 år, men føler seg som ein 49-åring, og han går no rettens veg for å endra på fødselsattesten sin slik at han blir "20 år yngre".

Denne mannen tek den nye trenden heilt ut: Det er kjenslene dine som definerer sanninga om kven du er og kva du er. Føler ein mann seg som ei kvinne, har han rett til å vera kvinne også i juridisk forstand, og like eins dersom ei kvinne føler seg som ein mann, heilt til ho eventuelt skulle føla seg som noko anna.

Emilie Ratelband føler seg som ein 49-åring, og då er han vel det, eller?

Dette kan jo eigentleg syna seg å vera ytterst nyttig for flyktningar og asylsøkjarar. Lat oss seia at ein person får avvist asylsøknaden sin, då kan vel han/ho berre gå til sak mot staten og seia som så: "Eg føler meg heilt norsk, og då er det vel det eg er, så lat meg for all del berre få meg eit norsk pass slik som andre nordmenn. Det er kjenslene mine som definerer kven eg er og kor eg kjem frå".

Denne saka syner kor håplaust alt blir når me begynner å gå på akkord med sanninga på eitt område, då kan me ikkje lenger tenkja og leva konsistent, me berre flettar oss inn i ein vase av løgner som fangar oss og driv oss bort frå Gud og alt rett og godt.

Difor må me halda pinn fast på at alle individ med to X-kromosom er hokjønn, og alle me eitt X og eitt Y-kromosom er hannkjønn, uansett kva dei måtte føla seg som.

Biologien trumfar rett og slett psykologien og sosiologien.

Jesus utfordrar oss til å byggja liv og samfunn på fast grunn. Det beste fundamentet er Guds eige ord slik det er openberra for oss i Bibelen, og den same Gud som har talt til oss gjennom Bibelen, er biologiens far, og han har skapt oss med tydelege kjønnskjenneteikn som botnar i ein signifikant genetisk ulikskap mellom kvinne og mann.

Bibelen bringer alltid reformasjon

31.oktober er det 501 år sidan Martin Luther starta reformasjonen, ei rørsle som må seiast å markera eit vasskilje i verdas historie.

Gjennom skriftene sine påviste Luther at kvar enkelt av oss kan kjenna Gud heilt personleg, og læra oss å dømma om kva som er rett og galt, både når det gjeld livsførsel og tru. Han omsette Bibelen frå gresk og hebraisk til tysk slik at landsmennene hans sjølve kunne lesa Skrifta  og gjera seg opp ei meining om kva som står skrive. Før Luthers tid måtte dei lesa og høyra frå Bibelen på latin, eit språk som få eller ingen ikkje-teologar meistra.

Etter den tid er Bibelen, eller deler av han, blitt omsett til 3223 språk (siste oppdatering frå Wycliffe bibeloversetjarar), og over alt der han blir lest og trudd, endrar han enkeltpersonar og samfunn til det betre. Det blir mindre korrupsjon og vinningsbrotsverk, mindre aggresjon og vald, meir omsorg og eit langt varmare sosialt klima. Men det største av alt er at folk gjennom Bibelen møter Gud, kjem til tru på Jesus og får eit levande håp utover død og grav.

Kva Bibelen betyr er meisterleg skildra i boka «De skjulte ordene» av Sigmund Evensen. Han og kona Ingjerd reiste med barna sine til Papua Ny-Guinea rundt 1980, busette seg langt inne i jungelen hos Umanakainafolket. Desse snakka eit språk som ingen ikkje-umanakaina forstod. Familien Evensen var dei første utanforståande som lærte seg dette språket. I 15 år budde dei i Bonenepi, som landsbyen heitte, og på denne tida omsette Det nye testamentet til umanakaina, lærte folket å lesa og skriva og fekk sjå kva enorme krefter som bur i Bibelen. Umanakainafolket vart forvandla frå å vera eit hemn og valdssamfunn til å bli eit samfunn fullt av tilgjeving og kjærleik. Det vart ei stor endring, ein reformasjon.

Me har hatt Bibelen på norsk i ikkje meir enn vel hundre år, før den tid måtte nordmenn lesa han på dansk. Likevel har boka hatt ein eventyrleg innverknad på norsk kultur, tenkemåte og lovverk. Men no er bibelkunnskapen blant folk flest på retur, og den kristne bodskapen taper gradvis makta si i den norske folkesjela. 

På denne bakgrunnen vil eg gjerne oppmoda lesarane mine lesarar om også å bli ivrige bibellesarar. Det må jo vera noko med ei bok som har fått mykje større utbreiing i verda enn noko anna bok som nokon gong er skriven. Paulus kallar ho for «den heilage skrifta», noko som tyder at Gud bur i ho, og  at alle som les med ærlege motiv,  til slutt vil møta Han på sidene og erfara ein personleg reformasjon i livet.

Godheit som grunnleggjande disippelaktivitet

Einkvar mentor må bevisstgjera disippelen sin i det å utøva godheit i kvardagen, både i heimen, på arbeidsplassen, i nabolaget osv.

Bergpreika i Matteus 5-7 er Jesu disippletale. Der seier han: "Lat lyset dykkar lysa for menneska slik at dei ser dei gode gjerningane dykkar, og for dykkar skuld kan prisa Far dykkar i himmelen."

I sjelevinnararbeidet er gode gjerningar basalt. På den eine sida vil kristne menneske føla trong til å gjera godt. På den andre sida må dei formanast og bevisstgjerast på det same. Ein ekte disippel vil reagera positivt på slike formaningar. Andre med irritasjon.

I disippelopplæringsperioden bør disippelen føra logg. Der skriv han ned det han gjer og det som skjer, dette som eit grunnlag for ein god og meiningsfull mentor-disippelsamtale.

Så har Gud to måtar å syna folk livsforvandlande godheit på, både gjennom under og teikn, og gjennom praktiske kjærleiksgjerningar gjort av Jesu disiplar.

Under og teikn er utanfor displane sin kontroll, men skjer likevel når dei audmjukt ber. Gode gjerningar kan dei pøsa på med så mykje dei berre vil. Begge deler skaper og vekker tru hos dei som blir tilgodesett.

Disippelaktivitet VI. Under og teikn som grunnleggjande element i menneskefiske

Jesus lærte disiplane sine opp til å bli menneskefiskarar av rang. Korleis gjorde han det? Ved å ta dei med når han gjorde greiene sine, og ved smått om senn la dei få prøva seg sjølv.

Og kva var Jesu greie? Han forkynte evangeliet, kalla folk til omvending og tru, lækte dei sjuke og sette fri dei som var besette av vonde ånder.

Store deler av Jesu dag gjekk med til dei to siste aktivitetane. Lukas skriv at Guds kraft var hos han til å lækja.  Resultatet var at skarar av menneske kom til han frå heile landet for å få hjelp, anten for sin eigen del, eller for eit sjukt familiemedlem eller ein plaga ven. Og alle fekk hjelp, les me.

Lite avslører Guds godhet for eit menneske som eit mirakel der det desperat trengst. Eit ateist som opplever Gud på denne måten taper ateismen sin på flekken og blir ein teist i staden. Det folk opplever av Gud, bestemmer korleis dei tenkjer om han.

Det er slike ting ein mentor må føra disippelen sin inn i. Det er viktig å kunne presentera evangeliet for folk på ein tankemessig konsistent måte, men enno viktigare er det å gje dei ein direkte erfaring av at Gud finst og at han bryr seg. Får dei denne erfaringa, blir dei straks opne for ein meir samanhengade framstilling av kva evangeliet handlar om. "For Guds rike består ikkje i ord, men i kraft," les me i 1.Korintarbrev 4,20.

Når me les Apostelgjerningane ser me dei same tinga. Gud gjorde mektige gjerningar ved apostlane sine hender. Dette opna folk for evangeliet om Guds frelse i Jesus Kristus, og tusen på tusen kom til tru på kort tid.

Dette utfordrar mentoren til å halda seg nær til Gud og naudbe han om den utrustninga som skal til for å kunna utrusta disippelen til denne type teneste. Kristne leiarar er mentorar, ikkje sjefar, og ein kristen leiars primæroppgåve i verda  er å utrusta dei heilage slik at dei blir dugande til all god gjerning (Efesarbrevet 4).

Disippelaktivitet V. Menneskefiske

Hovudpoenget med disippelskap er å utdanna truande til å bli menneskefiskarar.
Jesus sa: "Følg meg, så skal eg gjera dykk til menneskefiskarar", Markus 1,17.

Dette er altså ein kunst, ein dugleik som må lærast. Ingen kan dette berre i kraft av å vera kristne og ha Den heilage ande. Det må lærast av ein mentor som kan kunstene.

Korleis starta?

I starten er det mentoren som står med initiativet og hovudansvaret. Mentoren er jo i utgangspunktet ein person som driv med menneskefiske, og det er jo berre å dra disippelen med seg på sine eigne opplegg, rett og slett.

Ein enkel modell er denne: Mentoren har fått kontakt med ein ikkje-kristen som er litt positiv til Gud, og som gjerne vil prata meir, og mentoren inviterer difor han/henne heim til seg for ein kopp kaffi eller kva det no skal vera. Då kan ein prata i fred og ro i ein hyggjeleg og avslappande atmosfære. I denne settingen er det viktig at disippelen også er med (sjølvsagt etter avtale med den andre personen), slik at han/ho kan observera og i nokon grad også ta del i praten.

Ein annan modell er denne: Mentoren har avtalt med ein som enno ikkje er komen til tru, men som er positiv og nyfiken, at dei skal møtast over ein periode og lesa t.d. Johannesevangeliet saman for å prata om innhaldet. Her vil det også vera naturleg å ha disippelen sin med.

I starten kviler alt på mentoren. Disippelen berre møter opp når han får beskjed om det. Det er snakk om å observera for gradvis å få meir og meir ansvar. Men det kjem eg attende til seinare.

Disippelaktivitet 4. Skriftemål

Ein mentor må hjelpa disippelen sin inn i skriftemålet, dette å regelmessig sanna syndene sine for ein medkristen, og i første omgang er det naturleg at mentoren sjølv er skriftefar for disippelen sin.

"Vedkjenn då syndene for kvarandre, og be for kvarandre så de kan verta lækte", Jakob 5,16.
Skriftemål er ikkje eit ord som me finn i Bibelen, men saka finn me. Jesus sa til disiplane etter oppstoda at "dersom de tilgjev nokon syndene deira, er dei tilgjevne, men held de syndene fast for nokon, er dei fasthaldne", Johannes 20,23.

Begge desse avsnitta indikerer at dei første kristne sanna syndene sine for kvarandre, og det var denne praksisen som nedfelte seg i skriftemålet, det at ein kristen regelmessig går til ein annan kristen for å få syndene sine fram i lyset, og setja sanne og rett ord på dei og i neste omgang få absolusjon.

Nattverden er det me kan kalla ein generell absolusjon der syndsforlating vert forkynt over alle nattverdsgjestene. I skriftemålet får me ein meir skreddarsydd absolusjon for dei syndene me har løfta fram i lyset og sett ord på. Begge deler høyrer med til disippellivet.

Det interessante er at Jakob koplar skriftemålet saman med salving av sjuke og mirakuløs lækjedom. Det fører oss til den tanken av skriftemålet opnar for Guds kraft inn i liva våre, både den lækjande og den utrustande.

I den katolske og i dei ortodokse kyrkjene er skriftemålet formalisert på ein annan måte enn i dei protestantiske. Eg ser ikkje for meg ein slik modell hos oss. Me har eit heilt anna syn enn dei på presteskapet.

Men det er etter mitt syn ingen tvil om at skriftemålet høyrer heime i disippelskapet, og hadde me fått orden på dette, ville færre falle frå trua, og me ville ha vore langt sterkare i Gud.

Stille for Herren. Disippelaktivitet 3

Den tredje ein mentor må læra disippelen sin er å vera stille for Herren. «Vender de om og held dykk i ro, skal de bli frelste. I stille og tillit skal dykkar styrke vera.» sa Gud til Israelsfolket i ei kristetid for landet (Jesaja 30, 15). Og då folket nokre hundreår tidlegare stod i fare for å bli innhenta av egyptarane ved breidda av Raudehavet, sa Moses til dei: «Ver ikkje redde! Stå fast, så skal de få sjå at Herren frelser dykk i dag! For slik de ser egyptarane i dag, skal de aldri meir sjå dei. Herren skal strida for dykk, og de skal vera stille.» (2.Mosebok 14,13-14). 

Som Jesu disiplar er me involverte i ein kosmisk krig mot djevelens makter, men krigen er Guds, og me erfarer siger når me stille og tillitsfullt ventar på hans intervensjon. 

Å vera stille for Gud betyr ikkje berre å teia stille reint fysisk. Det betyr å slutta å opponera mot Gud, og lydig bøya seg for det han seier, om du forstår det eller ikkje, om du likar det eller ikkje. 

Me har så mykje me vil ha sagt, me vil alltid ha eit ord med i laget. Men i møte med den levande Gud, gjer me klokt i å lytta, for kunnskapen, visdomen, autoriteten og kompetansen ligg hos han og ikkje hos oss (Job 32,31-33)

"Berre hos Gud er eg stille, frå han kjem mi frelse" (Salme 62,1)

Som disiplar tilber me Gud, me studerer Guds ord og me er stille for han, og mykje er vunne dersom me lærer oss å teia stille hos Gud medan me grundar på eit bibelord eller ei bibelforteljing. 

Me skal ikkje læra disiplane våre meditasjonskunst. Det er heidenskap. Den som mediterer søkk inn i seg sjølv. Me som er Guds barn vender ikkje blikket innover, men oppover mot Gud. Han åleine er objektet for vårt fokus. I praksis vil tilbeding, bibellesing og det å vera stille flyta meir og mindre  over i kvarandre. Slik tek me til oss åndeleg mat. 

Dagleg bellesning. Disippelaktivitet nr. 2

Mentorar må føra disiplane sine inn i dagleg bibellesning.
"Lat Kristi ord bu rikeleg i mellom dykk," skriv Paulus i Kolossarbrevet 3,16.
Rikeleg! Kva er rikeleg?
Det er ikkje definert, men det ein mentor kan håpa på er at disippelen blir så glad i Bibelen at det ikkje blir eit ork for han å lesa, men noko som han gler seg til fordi det er så innmari interessant.

Det er fleire måtar å lesa Bibelen på:

1. Oversiktslesing. Her går kapitla unna utan alt for mykje refleksjon. Fem om dagen kan jo vera ein tommelfingerregel.
2. Djupnelesing. Då les ein eit vers eller eit kort avsnitt og spør seg sjølv: Kva las eg eigentleg no? Korleis skal eg forstå det eg las? Korleis kan eg på ein god måte formidla innhaldet i dette til andre? Kva tyder dette for meg i dag?
3. Omgrepsanalyse. Her er det naudsynt å ha ei bibelordbok (eller bruka søkefunksjonen i ein databibel, t.d. i www.bibel.no), og ein må ha ei notatbok.  Kanskje vil du finna meir ut om kva Bibelen meiner med ordet "visdom" eller "visdomen". Då er det berre å slå opp og notera, og etter kvart kjem ein garantert til å oppdaga utruleg interessante ting som ein ikkje har sett før, som t.d. at "visdomen ropar høgt på gata og les røysta si høyra på alle torg" (Ordtaka 1,20),og du undrar deg: Er eg ein person med visdom?
4. Memorering.  Det handlar om å læra seg bibelvers utanåt. Eg vil berre ha sagt: Den disippel som held på med det, vil veksa i rekordfart og alltid ha noko å dela med andre. Det står om Maria, Jesu mor, at ho "gøymde Guds ord i hjarta sitt", dvs. ho memorerte det. Jesus sjølv må ha memorert. Då djevelen freista han, sigra han ved å sitera frå Bibelen. I Salme 1 står det om den som "grundar på Herrens lov (Guds ord) dag og natt" blir som eit tre planta ved rennande vatn, det ber frukt til rett tid, og blada visnar aldri på det." Attraktivt, ikkje sant?

Bibellesning er heilt avgjerande for om disippelskapet skal lukkast eller ikkje. Som mentorar er me modellar, men me kan ikkje erstatta Bibelen og Den heilage ande som jobbar med folk gjennom Bibelens gode ord. Målet me disippelskapet er jo at kvar læresvein skal bli sjølvstendig og helst overgå mentoren sin i kunnskap, visdom, kjærleik og engasjement. Det kan berre oppnåast ved at han/ho ivrig studerer Bibelen og øver seg i å dela funna sine med andre. 

Lovsong, takk og tilbeding, disippelaktivitet nr. 1

Det første ein mentor må læra disippelen sin er å leva i ein atmosfære av takk og tilbeding.

På Betlehemsmarkene var det julenatt ein hær av englar som song:

"Ære vere Gud i det høgste, og fred på jorda mellom menneske Gud har glede i".

I Jesaja 6 får profeten sjå Gud sitjande på kongstolen sin, og rundt han er det serafar som ropar:

"Heilag, heilag, heilag er Herren Sebaot, jorda er full av hans herlegdom".

Og apostelen Johannes fekk mektige himmelsyn medan han var fange på Patmos, og i Openberringa 7 får han sjå Guds kongsstol, og han høyrde lovsongen frå alle som stod Gud nært:

"Amen. All lov og pris og visdom takk og ære, makt og velde høyrer vår Gud til i all æve. Amen". 

I Salmane blir me tallause plassar oppfordra til å lova og æra Gud, slik som t.d. i 147,12 der me les: 

"Syng Herrens pris, Jerusalem, Sion, lovsyng din Gud". 

Kvifor skal me lova Gud? Svaret finn me i Openberringa 4,11:

"Verdig er du, vår Herre og Gud, til å få pris og ære og makt. For du har skapt alt; ved din vilje vart alt til, skapt av deg".

Gud er vår skapar, og alt Gud har skapt, har han skapt til si ære, og han fortener vår lovsong. I Openberringa 19,1 les me at 

"Sigeren, æra og makta tilhøyrer vår Gud".

Me ærar Gud fordi vår ære tilhøyrer han, og me er ikkje slike som stel frå Gud, men me gjev han det som er hans: Oss sjølve og vår lovsong. 

Og som Jesustruande er me blitt Guds tempel, og i Salme 29,11 les me at 

"alt i hans tempel ropar "Ære!"

I Guds tempel, og i Guds natur (Salme 150)  rullar lovsongen mot Gud natt og dag, og skal gjera det i all æva.

På denne bakgrunnen: Det første ein mentor må læra disippelen sin er å lova, takka og prisa Gud, og leva i ein atmosfære av takk og tilbeding. I tillegg kan det vera lurt å ta Daniel som modell og ha tre faste tider på dagen då ein datar Gud, bøyer sine kne (Efesarbrevet 3) og hyllar Herren med ord frå Bibelen eller brukar ord frå dei mange utruleg flotte lovsongane som blir produserte i våre dagar. 

Essensen i disippelskap er fellesskap

Det grunnleggjande med å vera Jesu disippel er å ha retten til alltid å nyta hans fellesskap. Då Jesus kalla disiplane sine, bad han dei om å følgja seg, og essensen i å følgja Jesus er retten til til eikvar tid å få vera saman med. Disippelskap og kristenliv handlar først og sist om FELLESSKAP.

Me tenkjer ofte at det å følgja Jesus er ein litt tung og vanskeleg jobb. Men det stemmer ikkje. Den som følgjer Jesus går med lette steg gjennom livet. Jesus er jo så enormt elskverdig og inspirerande å vera saman med at han gjer livet til ei festreise.

Men alle som prøver å leva som disiplar av Jesus utan å ha personleg samfunn med han, opplever det heile som eit ork. Det er oftast desse som fell frå trua, ei tru som dei i røynda aldri har hatt.

I 1.Mosebok 17,1-3 utvidar Gud pakta med Abraham og seier til han: "Lev for mitt åsyn og ver heil i di ferd."

Å leva for Guds åsyn er å ha personfellesskap med Gud, vera i ein posisjon der ein alltid let seg gleda av Guds kjærleik og la seg fylla av hans smil. Då blir ein eit heilstøypt kristent menneske, ein person med Jesu karakter.

Difor er det heilt grunnleggjande i disippelskapet at me brukar god tid med Gud kvar dag, at me søkjer hans ansikt, at me lovar, prisar og takkar han  for den han er og for dei gåvene han har gjeve oss, og i særleg grad frelsesgåva.

Er du ein mentor er det dette du skal øva disippelen din opp i først av alt: å pleia nær omgang med Jesus på det peronlege planet. Her startar og endar eit vellukka disippelskap, og det er jo dette samfunnet med Gud alt saman strengt tatt handlar om under heile vandringa, og som me er som kalla til å bringa andre menneske inn i. Så under heile mentor-disippelperioden vil dette vera eit tilbakevendande hovudemne i samtale og felles bøn.

Mentorskap og disippelskap

Alle erfarne kristne bør stilla liva sine til disposisjon for nye kristne for å læra dei å leva fruktbare kristenliv.

Jesus sa til disiplane sine då han kalla dei: "Følg meg, så skal eg gjera dykk til menneskefiskarar."

Jesus var mentor for mange. Først dei 12 apostlane, så for 58 andre som stod  han så pass nær at dei på eit gjeve tidspunkt vart sendt ut saman med dei 12 for å forkynna evangeliet for folk som budde i landsbyane i Israel. Dei kom glade tilbake og fortalde henrykt om under og teikn som dei hadde vore vitne til, og om store sigrar dei hadde vunne. Det må ha vore fantastisk å ha Jesus som mentor.

Men me står ikkje i ein dårlegare situasjon enn desse 70. Tvert om. For me har Den heilage ande, og Jesus sa: "Det er ein fordel for dykk at eg går bort, for dersom eg ikkje går bort, kjem ikkje talsmannen til dykk, og når han kjem, skal han læra dykk alle ting, og minna dykk om alt eg har sagt dykk."

Gud er vårt førebilete, skriv Paulus i Efesarbrevet. Slik han jobbar, slik jobbar me. Og dersom Guds mønster er mentorskap og disippelskap, då skal det også vera vårt mønster, vår modell. Og når sant skal seiast: Det er den suverent beste arbeidsmetoden.

Det er ein sjølvsagt ting at du kan ikkje føra andre inn i noko du ikkje lever i sjølv. Dersom du har mange år på baken som kristen, men ikkje lever eit fruktbart kristenliv, må det koma til ein endring i livet ditt før du kan bli mentor for andre.  Då treng du sjølv ein mentor for ein periode.

Korleis kan du finna deg ein mentor? Sjå det rundt om du ser ein som lever eit fruktbart kristenliv, gå så til vedkomande og spør om han/ho kan læra deg å leva slik med Gud at livet ditt begynner å bera frukt for evigheten, og så må du vera villig til å underordna deg denne personen, elles blir resultatet dårleg. Å følgja nokon er å underordna seg den ein følgjer.

Du må ikkje tenkja den idiotiske tanken at du følgjer Jesus så du treng ikkje følgja noko anna menneske. For saka er den: Dersom du ikkje følgjer eit anna menneske, følgjer du heller ikkje Jesus, for det var Han som innførte mentor-disippelskapsprinsippet for si kyrkje. Og dersom dette ikkje kjem på plass snarast, vil me tapa på alle frontar.

Disiplar skammar seg ikkje over evangeliet

Apostelen Paulus skriv i Romarbrevet kapittel 1 at han ikke skammar seg over evangeliet.
Paulus var ikkje redd for å stå fram som ein kristen, sjølv om det kosta han dyrt å vitna og forkynna om Jesus. Ja, det hende at han ikkje trudda han kom til å overleva. Alltid hadde han ulvane i helane, dei glefsa og beit, berre han opna munnen, så vart det eit hylekor og eit krav om at han måtte bort, og drapsforsøka var mange. Utanom Jesus har det ikkje vore mange som har truga mørkets fyrste og hans rike som apostelen Paulus. Og det fekk han merka på kroppen. Han var steina og piska og måtte tilbringa år i mørke fengselsceller. Likevel stod han på for Jesus seint og tidleg, og livet hans var aldri utan frukt. Stadig kom nye menneske til tru, han "plyndra helvete og befolka himmelen", for å bruka eit kjent uttrykk av Reinhard Bonnke.

Få kristne i Noreg dag har ein så kraftig profil at djevelen finn grunn til å bruka nemneverdig energi på dei. Dei aller fleste er stort sett heilt ufarlege for mørkets fyrste, men ikkje alle, og dei som står fram og ikkje skammar seg over evangeliet, er denne nasjonens håp.

Får få dagar sidan vart det offentleggjort ei undersøking som syner at 90% av dei kristne studentane i dette landet ikkje torer å stå fram med trua si. Skammar dei seg over evangeliet og over Jesus? Eg veit ikkje. Kanskje er dei berre redde for å bli gjort til latter og for å bli ekskludert frå det gode selskap, eller kanskje begge deler.

Kvifor er det blitt slik? Min teori er at dei unge kristne manglar gode førebile. Dei kristne studentane sin foreldregenerasjon, dei som no er 50+,  har i stor grad levd halvhjarta kristenliv, og mange av dei har ikkje vitna for eitt einaste menneske om Jesus Kristus, og då naturlegvis heller ikkje vunne nokon for han. Dei har ikkje disipplegjort ungdomane, og kvifor har dei ikkje det? Fordi dei sjølve heller ikkje vart disippelgjort. Unnlatingsyndene går i arv.

Jesus er krystallklår på dette at den som ikkje kjennest ved han mellom menneske, skal han heller ikkje kjennast ved for Far i himmelen. Det ligg eit ævealvor over slike Jesusord.

Skal dei unge stå fram som stolte kristne som ikkje skammar seg over evangeliet, må dei disippelgjerast. Då treng dei mentorar, folk som har følgt Jesus seriøst ei stund, som kjenner Bibelen, som er glad i folk og som har viglsa livet sitt til menneskefiske.

Er dette eit kall til deg?

Kyrkja - grunnvollen og søyla for sanninga

I den gamle pakt var templet i Jerusalem Guds hus.
I den nye pakt bur Gud i sine truande vener over heile jorda,  i kyrkja si som i 1.Tim.3,14, blir presentert som "søyle og grunnvoll for sanninga".
Dette er så utruleg sterkt. For det første: Gud bur i oss og mellom oss. DET er berre heilt enormt å tenkja på. Og fordi han gjer det, blir me sterke, ja, ei plattform som Gud kan byggja vidare på, eit folk med bærekraft, ein gjeng til å stola på osv. I Guds kyrkje blir ikkje berre Guds sanningar forkynte, dei blir praktiserte, og først når sanninga vert praktisert, vert ho sanning i bibelsk forstand, for det ordet som er omsett med sanning kan også omsetjast med røyndom (verkelegheit). Når Guds ord blir praktisert, beviser det seg sjølv for folk. Himmelens liv og kraft kjem nær og forvandlar situasjonar og folk.

Me forkynner Guds nåde, me syner nåde, me forkynner reinleik, me lever reint, me forkynner lækjedom, me lækjer,  med forkynner godleik, me er gode, me forkynner glede, me er glade, me forkynner fred, me er fredlege, og alt dette er meiningsfullt å skriva og seia fordi den allmektige og gode Gud bur i oss og mellom oss. Utan han hadde alt dette vore komplett umogeleg.

Ingen skal vera redde for å forkynna ein fulltonande bibelsk bodskap. Summen av Guds ord er sanning. Bibelen vil alltid koma i konflikt med andre trusretningar og ideologiar, og ikkje minst med sekularismen som dominerer mellom folk flest i våre trakter. Men ved å løfta fram og praktisera Bibelens ord, blir folk likevel djupt berørte av Gud, for hans ord er levande og kraftig, det trenger gjennom og dømmer hjartans tankar og råd, og så har det kraft i seg til å frelsa dei som kjenner seg tiltalte og dømde.

Sanninga står fast. Ho er ikkje flytande, men klårt definert i Guds ord, i lov og evangelium. Når det står at det er syndstilgjeving i Jesus Kristus, så er det ingen og ingenting som kan endra på det. Når det står at løgnarar skal gå til grunne, så har dei inga framtid. Når det står at grådige menneske og menn som ligg med menn ikkje skal arva Guds rike, så blir dei for evig ståande utanfor, der dei gret og skjer tenner. Når det står at det etter døden kjem ein dom, så vil alle koma til å erfara at det skjer.

Frelste syndarar har ingenting å skamma seg over. Synda er skammeleg. Men den har me fått tilgjeving for. Den er teken frå oss. Ære til Jesus for det.  Men at mange skammar seg over trua si er trist og unødvendig, og det vil eg skriva litt meir om i morgon.

Gud, - eller stoff, tid og tilfeldigheit?

I realiteten er det berre to alternativ med tanke på å forstå universet, kvifor det eksisterer og korleis det fungerer:

1. Gud
2. Stoff, tid og tilfeldigheit 

Det skal lite til for å bli samde om at begge desse synsmåtane avspeglar ei umåteleg sterk tru. 

Problemet med den siste versjonen er større enn med den første. 

Det er to grunnar til det.

1. Big Bang-teorien reknar faktisk ikkje med at det eksisterte stoff før det sa PANG, og spørsmålet blir då: Kva var det som sa PANG?
2. Dinest er det ei ubryteleg fysisk lov som populært seier at "alt som har høg orden vil gradvis gå mot låg orden". Medan skaparverket tydelegvis har gått motsett veg, og akkurat DET vitnar uansett om ein "ordnar" som står utanfor og over universet, og som då må vera opphav til det heile. 

Å tru på Gud er altså langt meir logisk enn å tru på stoff, tid og tilfeldigheit. 

Materialistane må fornekta plan og mål. Likevel osar universet plan og mål, og me menneske elskar planar og mål. 

Det høver perfekt til Bibelens bodskap om at me er skapte i Guds bilete (1.Mosebok 1,26-27). Gud elskar plan og mål, og det gjer sanneleg me også. Utan plan og mål kunne me ikkje ha bygd byar, vegar, fabrikkar, datamaskinar, bilar og fly.

Utan plan og mål hadde me ikkje hatt blomster og barn. Men fotosyntesen, forbrenninga, fungerande organ og ein hjerne som faktisk gjev oss evne til sjølvrefleksjon og verbal kommunikasjon, må ha sitt opphav i eit sjølvreflekterande vesen som kommuniserer verbalt. Og han kallar seg "Eg er", "Veldig Gud", "Evig Far" og "Den Allmektige", han som er opphavet til alt anna. Han er VÅRT opphav, VÅR sanne og kjærlege Far.  

Og Augustin skriv: "Gud, du har skapt meg til deg, og mi sjel er uroleg i meg inntil ho finn kvile i deg!"

Jesu atterkome og verdsmisjonen

Berre Far veit dagen og timen for når Jesus kjem attende. Men me har fått ein del parameter å gå etter når me skal vurdera kor langt unna Meisteren er. Desse skal me sjå på her i dag.

Etter at Jesus hadde fare opp til himmelen, kom det nokre englar og sa til dei mildt sagt overraska læresveinane at Jesus skulle koma attende på same måten som han fòr opp til himmelen.

Etter den tid har alle som elskar Jesus vore fulle av forventning, særleg når dei har vore utsett for forfølging.

Før Jesus reiste heim til Far, lova han læresveinane Den heilage andens kraft og nåde, og dei spurde: "Er det på den tid du skal attreisa riket for Israel?" Då sa han til dei: «Det er ikkje gjeve dykk å kjenna tider og stunder som Far har fastsett av si eiga makt.  Men de skal få kraft når Den heilage ande kjem over dykk, og de skal vera mine vitne i Jerusalem og heile Judea, i Samaria og heilt til enden av jorda.»

Det handlar om misjonsoppdraget. Evangeliet må nå ut til alle folkslag og språkgrupper, noko Jesus poengterer i Matteus 24, og som me ser resultatet av i Johannes openberring 7.   

Me har ikkje fått Anden for å førebu oss sjølve på Jesu gjenkomst, men for å førebu folkeslaga slik at dei kan ta imot han med tru og glede. 

Apostelen Paulus kallar skriv i Romarbrevet 11,25 om  "folkeslaga sitt fulle tal", noko som synest å vera eit spesielt tal på Jesustruande ikkje-jødar som må oppfyllast før Israel kan bli frelst. Mange ting tyder på at dette talet alt er fullt, for no ser me ein gryande vekkjing mellom jødar over heile verda, inkludert i Israel. 

Og det tredje som må skje før Jesus kjem att er dette: Heile Israel skal bli frelst.  Peter seier til jødefolket i Apostelgjeringane 3,19-20:   "Angra difor og vend om, så syndene dykkar kan strykast ut. Då skal det koma tider med lindring frå Herren, og han skal senda den Messias som er bestemt for dykk, Jesus."

Alt dette må på plass før Herren kjem, og det er, i alle fall frå èi side sett, styrt av Guds kyrkje på jord. Det handlar om misjon. 

"Løft hovudet dykkar og sjå," seier Jesus i Johannes 4 "åkrane står kvite til haust!" Er det ikkje fint? Men ser me det? Ser me på våre medmenneske som klare til innhausting? Må Gud opplysa oss slik at me ser det Han ser. 

Omvending og tilgjeving

Alle menneske har trong for omvending.
Jesus sa til disiplane sine at "i hans namn (dvs Jesu namn) skal omvending og tilgjeving for syndene forkynnast for  alle folkeslag.."

Det er dei som vender om frå syndene sine som får tilgjeving hos Gud.
Dei som ikkje vil venda om, blir verande under Guds dom heilt til dei tek hand i hanske og snur seg vekk frå syndene sine og audmjukt ber som tollaren i templet: "Å Gud, ver meg ein syndar nådig!" Då blir dei straks tilgjevne, sjølv om dei berre hugsar ein promille av alt det galne dei har gjort. For tilgjevinga ligg ikkje i omvendinga, men i Jesus, han som me vender om til.

I 1. Tess 1,9 les me slik: "De vende om frå avgudane til Gud, så de kan tena den levande og sanne Gud."

Poenget med å venda om er altså ikkje kun å koma seg ut av Guds dom, kor viktig det enn er,  men framfor noko anna å begynna å tena den levande og sanne Gud, det som me opphaveleg er skapte til. Gud har ein strålande plan med kvar einaste ein av oss: Me skal få leva for hans åsyn (1.Mosebok 17,1-3), æra han, forkynna hans gjerningar, formidla hans kraft og gjera godt mot nesten.

Når me kjem inn i dette, erfarer me det Jesus snakka om i Johannes 4 då han sa til disiplane som kom med mat til han: "Min mat er å gjera hans vilje som har sendt meg." Han hadde fått ført ei kvinne til omvending, og kjende seg djupt tilfreds.

Kva er toleranse?

I kjølvatnet av all uroen som har vore rundt min person den siste tida, har eg tenkt på kva toleranse eigentleg er. For nokre år attende las eg Reidar Myhre sine lærebøker i pedagogikk.

Reidar Myhre var frå 1974 til byrjinga på 80-talet professor i faget ved Universitetet i Trondheim.

I boka om didaktikk har han eit kapittel om ulike verdiar som norsk skule skal fremja, mellom anna toleranse.

Toleranse er berre meiningsfullt, skriv han, der det er reell usemje. Elles er det ikkje noko å tolerera.
Å vera tolerant betyr ikkje å tolerera andre sine meiningar, men å innrømma dei retten til å  uttrykkja meiningane sine.

Du kan m.a.o. vera eit tolerant menneske og samstundes hevda at den trua du har er den einaste sanne og rette,  og seia og skriva at alle bør tru og leva som deg, berre du innrømmer andre retten til å seia og skriva det same.

Det andre som høyrer med er  å lytta nøye til kva folk med andre meiningar enn du har å seia, slik at ein er sikker på at ein har forstått vedkomande rett.

Og så krev toleransen at ein ikkje gjer forsøk på å karikera andre sine meiningar slik at dei verkar urimelege og dumme.

Den som er tolerant skil sak og person. Toppen på intoleranse er å diskutera personen som har meininga i staden for å diskutera den meininga han har. Og me kan vel seia at det slik sett er mykje intoleranse i dagens samfunn.

Barnekår

Jesus er Guds Son.
Alle som tek imot han i hjarto sine blir dermed Guds søner.
Vårt barnekår som kristne er altså eigentleg JESU sonekår.
Ved trua på han, ved å lukka han inn i liva våre, blir me som Han for Gud.
Vårt slavekår under synda druknar rett og slett i Jesu barnekår under Gud.
"Men alle dei som tok imot han (Jesus), dei gav han rett til å bli Guds barn, dei som trur på namnet hans." Johannes 1,12.

Og så les me i Galatarbrevet 4,6: "Og sidan de er born(søner), har Gud sendt sin Sons Ande i hjarto våre som ropar "Abba, Far.""

Her er rekkjefølgja viktig. Me blir ikkje Guds barn når me får Anden, men me får Anden fordi me er blitt Guds barn ved trua på Jesus, og Anden syner oss at Gud er pappa, at han elskar oss og aksepterar oss, at han smiler til oss og ikkje har noko å utsetja på oss. Me er ikkje lenger redd Gud, me elskar han fordi me kjenner oss så trygge på hans kjærleik og tilgjeving, og i tillegg  auser han sin kjærleik ut i hjarto våre ved Den Heilage Ande som han har gjeve oss (Romarbrevet 5,5).

Ønskjer alle ein god søndag!

Vitenskap eller vitenskapisme

"Eg trur ikkje på Gud, men på vitenskapen!" Har du høyrt den? Eg har høyrt han mange gongar. Mitt svar er: "Eg trur på Gud og vitenskapen!" Det er jo Gud som står bak vitenskapen, så difor er det lett å tru på den. Han som skapte himmel og jord, skapte også alle naturlovene og dei avanserte prosessane som vitenskapen prøver å kartleggja og forstå. Utan Gud, ingen vitenskap. Utan Gud, ingenting i det heile tatt, faktisk.

"Dei som trur på vitenskapen utan å tru på Gud, trur ikkje på vitenskapen, men på vitenskapismen." Dette er bodskapen i den siste boka ("Vitenskapisme og sekularisme") til den kristne tenkjaren J.P Moreland. Vitenskapismen er ein filosofi som har ateismen som føresetnad, meiner han.  "Det er ei vedkjenning til vitenskapen, men ikkje ei vitenskapleg vedkjenning".

Vitenskapismen fastslår at det eksisterer ingenting utover det som kan testast ved streng naturvitskapleg metode. Alt som kjem inn under teologi, etikk, politikk eller estetikk er berre uttrykk for kjensler og private meiningar.

Den strenge vitenskapismen  er sjølvirettesetjande, påviser Moreland. Når det blir sagt at "det ikkje eksisterer noko som ikkje kan bevisast ved streng natuvitskapleg metode", så er jo det ein påstand som ikkje kan testast vitskapleg, og difor ugyldig ut frå eigne føresetnader. Tanken er enkel: Du kan ikkje bevisa at det ikkje eksisterer noko som ikkje kan bevisast gjennom streng naturvitskapleg metode.

For å ta eit enkelt bilete: Du kan gjerne formulera følgjande setning: "Alle setningar på norsk inneheld tre ord". Men sidan denne setninga inneheld sju ord, motbeviser han seg sjølv.

All vitenskap byggjer på logikken og matematikken sine lover. Dette er grunnlover som ikkje kan bevisast, såkalla aksiom, som alt anna blir bevist ut frå. Eit klassisk døme på eit aksiom er "kausalitetsprinsippet" som seier at "alle endringar skjer i følgje lova om årsak og verknad". Den påstanden kan ikkje bevisast, men blir sett på som sjølvinnlysande.

Når vitenskapismen krev bevis for at noko skal kunna seiast å eksistera, underkjenner han vitenskapet sitt fundament, aksioma. Vitenskapismen er blitt ein fiende av vitenskapen.

I mange samanhengar jobbar teologien og etikken med langt viktigare saker enn naturvitskapen.
Moreland spør: Kva kan me vera mest sikre på av desse to påstandane:

1) Elektronar eksisterer
2) Det er galt å torturera babyar for moro skuld

Vel. Lenge var elektronane sin eksistens udiskutabel. Slik er det ikkje lenger. MEN ALLE ER SIKRE PÅ AT DET ER GALT Å TORTURERA BABYAR FOR MORO SKULD.

Den etiske kunnskapen syner seg altså å stå fastare enn den naturvitskaplege sjølv om han strengt tatt ikkje kan bevisast. Han er sjølvinnlysande.

Alle veit at godhet eksisterer. Den treng ikkje bevisast. Vondskap likeeins. Alle veit kva det er, og ofte kor det er.

At Gud eksisterer treng ikkje bevisast. Det er rett og slett sjølvinnlysande. Gud er sjølve opphavet, opphavet til kunnskapen, moralen, rettsbevisstheten, universet, livet, tanken, sjela, samvitet, naturlovene, morallovene, rasjonaliteten og estetikken.

Vel, dette er ein del av Moreland sitt tankeunivers. Han har ei nettside: http://www.jpmoreland.com
og boka har du her. Den kan kjøpast som e-bok på www.kindle.com, eller gjennom www.crossway.org. Føreligg berre på engelsk.

Sann kristendom V. Kyrkjelyden, Guds familie.

På pinsedag vart 3000 menneske døypte og lagde til, les me, underforstått:  lagde til kyrkjelyden.
Der Anden verkar, der veks det fram kyrkjelydar, grupper av mennesker som elskar kvarandre og som står tett saman for å bringa evangeliet ut til menneske, nært eller fjernt.
Alle som har Anden ønskjer å tilhøyra eit slikt fellesskap. Kjenneteiknet på ekte kristne er at dei elskar sine medtruande søsken, skriv Johannes i sitt første brev.

Kyrkjelyden vart ikkje grunnlagt på pinsedag, men kraftig utvida og internasjonalisert.
Før pinsedag var han å finna mellom "dei stille i landet" (inkludert Jesu disiplar), og han var heilt gjennom jødisk. På pinsedag, og i tida etterpå, endra dette seg radikalt. Språkunderet indikerte at Guds rike er for alle verdas folkeslag, noko som vart stadfesta i Apostelgjerningane kap 8 då Anden var gjeven til samaritanane, og i kap 10 til Kornelius og hans hus, som alle var romarar. Smått om senn vart kristendomen sitt tyngdepunkt flytta frå Jerusalem til Antiokia, og frå denne byen vart han spreidd til alle land i den nordlege Middelhavsregionen, i og med at Paulus var sendt ut av kyrkjelyden der.

Det som særpregar Paulus si misjonsgjerning er at med ein gong nokre kom til tru, samla han dei i kyrkjelydar og utnemnde leiarar for kyrkja, pastorar og diakonar. Dei første skulle ha ansvar for undervisninga, dei andre for praktisk omsorg.

Gud organiserer barna sine i kyrkjelydar, og berre slik. Jesus seier sjølv at det han held på med er å byggja kyrkjelyden sin.

Me er èin familie, og det er viktig at me også oppfører oss som det.

Sann kristendom del IV. Pinsekristendom

Den Heilage Ande er Gud, og det som hende pinsedagen (Apostelgjerningane 2) må me sjå på som ei unik historisk hending: Det var himmelens respons på Jesu fullførte frelsesverk for alle verdas menneske. Difor vart Anden gjeven til kyrkja denne dagen, og blir no vidareformidla frå kyrkja til alle som vender om frå syndene sine og let seg døypa i (til) Jesu namn.

Jesus kalla Anden "den andre talsmann" (han var sjølv den første),  og sa: "Han kjem til dykk for å bli verande hos dykk!"
Dette er godt å tenkja på. Anden er ikkje ein gud som kjem og går, han er komen til kyrkja for å BLI!

Det som Jesus var for disiplane under sitt jordeliv, er Anden for Jesu disiplar over heile verda i dag.
Han bur i oss og er alltid mellom oss når me samlast i Jesu namn.

Men så er det viktig at me gjev han ROM. At me ikkje alltid skal vera så raske, men at me tek oss tid i bøn, lovprisning, samtale og undervisning. At me lyttar til kva Anden seier, og at me lyder han. Då betrur han oss sine gåver og si kraft, og Jesu personlegdom kjem til uttrykk gjennom liva våre. Slik, og berre slik, kan Guds rike gå fram på jorda.

Langfredag vart grunnlaget for Guds frelse lagt for alle verdas menneske, og den første pinsedagen vart Anden gjeven til den kristne kyrkje forat både Han og evangeliet skulle kunna gjerast kjent for alle verdas menneske. Ting heng saman her. Kjære kristne ven: Der du bevegar seg, der bevegar Den Heilage Ande seg. Han er i deg og med deg for at Jesus skal bli synleg gjennom deg.

Det at Anden er hos oss alltid, gjer formaninga i Efesarbrevet 5,18 meiningsfull. "Bli fylte av Anden," skriv Paulus, for me kan jo berre fylla oss med noko me har tilgang til.

Langfredag treng ikkje repeterast, ei heller pinsedag. Frelsen og pinsen har vore hos oss sidan år 33 e.Kr. Når me løftar opp Jesus, kjem Anden til oss og fyller oss slik at me elskar Herren enno meir, og lovsongen aukar i styrke og inderlighet. Kva er sann kristendom? Det er og blir å elska Jesus, han som døydde for oss og fridde oss frå våre synder med sitt blod.

Sann kristendom III. Tilgjeving og reinsing

Guds tilgjeving er absolutt, og gjeld uinnskrenka for alle som trur på Jesus.
Har du Jesus, har du fullkomen tilgjeving.  Her er det ikkje grader.

Tilgjevinga frå Gud gjer oss tekkelege for Gud.

Men me skal ikkje berre framstå på ein god måte for Gud, men må ta oss ut for våre medmenneske også. Difor reinsar Gud oss. Han reinsar tankane våre, språket vårt, motiva våre, haldningane våre osv. Bibelen kallar det helging.

Til dette brukar Gud ordet sitt.Jesus sa. "Kvar grein på meg som ber frukt, den reinsar han (Far), forat ho skal ber meir frukt. Det er alt reine pga det ordet eg har talt til dykk," Joh.15.

I Guds ord møter me Guds standard, og Den heilage ande vekker i oss ein djup kjærleik til Guds lover. Me vil så gjerne likna Jesus, han som me elskar over alt, og når me presterer under standarden, sørger me over oss sjølve, sannar syndene våre, takkar for Guds frelse, jublar innfor han og får kraftig påfyll av heilag kraft og inspirasjon.

Dette er Anden sitt verk. Han som tok bustad i oss då me tok imot Guds nåde, og som gav oss nytt liv. Guds ord er hans sverd, les me i Efesarbrevet 6, eit mektig våpen i krigen mot det vonde i oss, og eit våpen han lærer oss å bruka inn i andre folks liv.

Sann kristendom II. Omvending

I del 1 såg me på det faktum at det er dei som kjenner Gud som har evig liv.  Å vera kristen er å ha eit rett høve til Gud, og ikkje noko anna. Korleis får eit menneske eit rett høve til Gud? Ved å venda om til han. Kva er det å venda om? Det er å sanna syndene sine, venda seg bort frå dei og overgje seg til Gud utan vilkår. Det liknar på ein kapitulasjon.

Det er stor nåde at Gud kallar oss til omvending. Hadde ikkje Jesus døydd for oss, kunne ingen venda om til Gud. Døra hadde vore stengt for oss uansett kor mykje me hadde angra. Men no er døra inn til Gud open. Jesus har opna ho, og alle som vil kan gå til Gud og overgje seg og bli motteken i kjærleik,. Dette er sterkt skilda av Jesus i likninga om den bortkomne sonen i Lukas 15,11 ff. Me kan neppe overvurdera betydninga av Jesu kross. Der fjerna han syndene våre, og dei kan ikkje lenger hindra oss i å bli Guds kongsbarn, om me berre vil.

Ingenting er så stort for meg som dette. Difor er ikkje omvending eit lovkrav, det er Guds nåde frå a til å.

Men dermed er det også slik at dei som ikkje vil nytta seg av omvendinga sin mulegheit, blir ståande utanfor Guds nåde og under Guds vreide.

Tankebygningar som reiser seg mot kunnskapen om Gud

I 2. Korintarbrev 10,4 skriv Paulus

"For våre stridsvåpen er ikkje jordiske. Guds kraft er verksam i dei, så dei kan leggja festningar i grus. Vi riv ned tankebygningar  5 og alt stort og stolt som reiser seg mot kunnskapen om Gud, og tek kvar tanke til fange i lydnad mot Kristus".  

Kva er våre våpen? Guds ord og Guds Ande.

Kva er ein tankebygning? Det kan vera ulike religionar, eit ubibelsk teologisk grunnsyn, eit filosofisk system, ein politisk ideologi eller eit livssyn.

Dei store tankebygningane i vår tid er liberalismen, livssynshumanismen, kommunismen, ateismen, islam og ulike nyreligiøse retningar prega av buddhisme og hinduisme. Alle desse ideologiane har avsett Bibelens Gud som autoritet, og dei meiner seg å vera kristendomen overlegne.

Som truande kristne må me kjenna litt til alt dette for å kunna avsløra løgnene i det. Men mest av alt må me kjenna Guds ord slik at me alltid kan gje kraftfulle svar når me blir stilt til ansvar for trua vår, og slik at me kan vera effektive når me går laus på ideologiane som fangar folk og fører dei bort frå Gud.

Ingen tankebygning kan stå seg mot Gud og hans ord. Men kampen mot løgna er vår, og me må våga å gå inn i den. Då vil han vera med og gje oss all den visdom og kunnskap me treng for å avsløra
løgnene som folk byggjer liva sine på.

Den mangfaldige kjærleiken

Å seia at "kjærleik er kjærleik" er i beste fall lite nyansert. For det er mange typar kjærleik mellom menneske.

Først er det nestekjærleiken. Den handlar om å setja andre si lukke framfor si eiga. Nestekjærleiken er heva over om ein kjenner sympati med eit menneske eller ikkje. Nestekjærleiken er ei plikt pålagt oss av Gud, og skal retta seg mot vener som uvener, kjende som ukjende. I Bibelen er han illustrert gjennom forteljinga om den barmhjertige samaritan. Den kristne søskenkjærleiken er også ein variant av nestekjærleiken, men ikkje så omfattande. Det er ikkje noko erotisk knytta opp til nestekjærleiken. Det handlar om å yta alt ein kan for andre utan å få noko attende. Denne kjærleiken er rein på alle vis i den forstand at han er heilt utan egoistiske motiv. Berre dei beste mellom oss lever liv som er gjennomgåande styrt av sjølvoppofrande nestekjærleik. Det er denne kjærleiken Bibelen prisar så høgt, og som dreiv Jesus Kristus til å ofra livet sitt for verdas synd, ei handling som har skaffa fram full goddommeleg tilgjeving for alle menneske. Guds frelse er ei gåve som me alle, uansett fortid, tillitsfullt kan ta imot med takk.

Så er det foreldrekjærleiken. Her rører me ved dei sterkaste kjenslene mellom oss menneske. Ingen treng å velga å elska barna sine. Denne kjærleiken er naturleg, og foreldre som elskar barna sine, vil bli elska tilbake, og ikkje så lite beundra og oppvurdert, fortent eller ikkje.

Den tredje formen for kjærleik er venskapen. Venskap byggjer på sympati og "god kjemi". Dette er ein kjærleik som er gjensidig og begge partar har glede og nytte av den, men han er ikkje erotisk denne heller. Det vener deler med kvarandre ligg på eit heilt anna nivå.

Den fjerde formen for kjærleik er den erotiske. Her handlar det om forelsking og lidenskap mellom kvinne og mann. Dette er ein kjærleik som skal føra fram til ekteskap, barn og familie. Det er heile poenget frå Guds side. Kvinna er laga for mannen, og mannen for kvinna, og Gud velsigna dei og sa: "Bli mange og legg jorda under dykk!"

Dersom me følgjer Guds lover og ordningar for samliv, legg me grunnlaget for eit lukkeleg liv både for oss sjølve og andre.

Sann kristendom I

Å vera kristen og å vera Guds barn er ikkje alltid det same. Mange har ein kristen identitet utan å kjenna Gud, for det evige livet definerer Jesus som å kjenna Gud og han som Gud har sendt, og då syner han til seg sjølv (Johannes 17,1-3). Å kjenna Gud og å kjenna Jesus kjem ut på eitt, for Jesus er Gud.

Ingen får evig liv ved å anerkjenna eit sett med dogmer, gjera visse ting eller unngå å gjera andre ting. Det handlar om å ha personleg nært høve til Gud.

Det greske ordet for å kjenna er "ginosko". Dette ordet indikerer å kjenna godt, og å ha ein svært nær relasjon, slik som relasjonen er mellom foreldre og barn, eller mellom ektefeller. 

Korleis bli kjent med Gud på ein slik måte? Det skjer ved å overgje seg til Gud med hud og hår, eller ånd sjel og kropp, som det heiter i Bibelen, og når me involverer Gud i alle ting i livet.

Når me betrur oss til Gud, innrømmer alle syndene våre for han og ber om hans nåde, då opnar han opp hjarta sitt for oss og betrur oss sin djupe kjærleik og sin gode Ande.

Då blir me kristne i eigentleg forstand.

Guds trøyst

"Me må gå inn i Guds rike gjennom mange trengsler," les me i Apg 14.
Kvifor er det slik? Fordi me har ein mektig motstandar som kjempar mot oss når me reiser oss for Gud og hans sak. Han gjer alt han kan for å stoppa oss og lamma oss, og det gjer vondt.

Men Gud er suveren. Han brukar djevelens gjerningar til å fremja sine planar: For når me blir herja med, får me erfara Guds trøyst slik at me blir i stand til å trøysta andre når dei kjem i trøbbel, og slik blir fellesskapet i Guds kyrkje styrkt. 2.Korintarbrev 1. 3-5. Og når fellesskapet blir styrkt, blir kyrkja sterkare, og djevelen oppnår det motsette av det han hadde tenkt.

Og så ein annan positiv ting med dette: Gjennom trengslene lærer Gud oss å stola på han åleine (vers 9). Me har så mange krykker å støtta oss til. Når Gud fjernar dei, erfarer me at me faktisk lett klarer å gå utan krykker, og me blir mykje meir mobile. Interessant.

Kristne over heile verda opplever trengsler. Nokre fordi dei modig forkynner Guds ord, andre rett og slett fordi dei berre elskar Jesus og ikkje vil tilbe andre enn han.

"Be for oss," skriv Paulus i 2.Kor 1,11. I Asia hadde dei fått så mykje juling at dei trudde dei skulle døy av medfarten. Tusenvis av Guds barn er i same situasjon i dag, og Gud vil at me skal be for dei.

Når me ber, gjev me Gud handlingsrom, og når han får koma til med si hjelp, skjer det under, og me blir alle så takksame og glade, og Gud går fram.

Kristent leiarskap del XIII: Leiarskap/management

Å vera ein kristen leiar er å sjå kva Gud vil med fellesskapet ein er ein del av, kva han vil ha gjort gjennom akkurat vårt fellesskap og inspiera andre til å gå inn i dette, bli ein del av det og ha eigarskap til det.

Leiaren lyttar til Gud og er målretta, og når han/ho talar, høyrer folk Gud i det han/ho seier. Og Gud har store mål både for sitt folk og for den verda me lever i, han snakkar om å disippelgjera nasjonane, og han vil ha si kyrkje med i vandringa mot sine mål, ja han vil nå dei gjennom kyrkja si.

Når ein startar på vandring mot nye mål, blir det alltid friksjon og vanskar. Alle leiarar me les om Bibelen opplevde det. Men motstand og vanskar skal ikkje tolkast som at ein har mislukkast, men som ein normal del av disippellivet. Det som er ovreordna for ein sann leiar er om ein nærmar seg målet eller ikkje.

Ein manager er oppteken av at ting glir lett utan friksjon og motstand. Ja, han/ho ser på dette som eit overordna omsyn. Dei tenkjer fort at ting er bra om det glir lett.  Management er ikkje leiarskap.

Mange med leiaransvar forstår seg sjølv som managearar, folk som administrerer ei drift, og dei kan vera framifrå flinke å smørja maskineriet. Men det går ikkje framover, berre i ring.

Managaren er viktig. Men han/ho må ikkje få bestemma kursen, for den ser dei dårleg. Dei må brukast til det dei er flinke til: Å administrera det som leiaren ser er naudsynt å få administrert for å nå dei måla Gud har sett for kyrkjelyden/fellesskapet.

Evangeliet i arbeidslivet

Richard Harvey er er madlem av "Lausanne Consultation on Jewish evangelism". Han er sjølv messiansk jøde, og underviser her innsiktsfullt ut frå Apg.16 om korleis me som kristne kan ha innflytelse over arbeidsplassen, og enno betre, over arbeidslivet (engelsk: marketplace) Denne undervisninga heldt han på ein konferanse i Bangalore, India i juli 2013. Skikkeleg bra.

Kristent leiarskap XII. Grunnposisjonen. Det handlar om bøn.

Sjølv om Jesus sikkert  bad heile tida, lika han godt å gå avsides for å vera åleine med Far. I Markus 1 ser me at han stod tidleg opp om morgonen. Då gjekk han ut i naturen for å be. Eg tenkjer meg at han må ha hatt ein del spesielle plassar som han likte å vera når han bad.

Å be er å ha samfunn med Gud i si ånd. Slik sett er det å be rett og slett å vera ein kristen.
Bøna er ei stor gåve frå Gud. Me må aldri gløyma at vår tilgang til Gud vart kjøpt og betalt av Jesus. Bøneretten er dyrekjøpt.

Å be er ikkje å ramsa opp ein masse ting som me vil at Gud skal gjera. Nei, først og fremst handlar det om å vera saman med Far og la seg omfamna av han, bada i hans kjærleik, og la han få bada litt i vår, om det er mogeleg, og det trur eg.

Kristne leiarar må ha orden og skikk på bøneliva sine, sørga for å halda god kontakt med Gud. Elles blir alt me føretek oss vårt eige verk, og ikkje hans. Men sørger me for å vera på tomannshand med Gud  kvar einaste dag, då vil det åndelege sanseapparatet vårt halda seg sunt og vitalt slik at me høyrer og oppfattar det Gud seier til oss. Som kristne leiarar er me avhengige av å høyra Guds røyst, for dersom me ikkje er leia av Gud, er me ikkje kristne leiarar i det heile tatt.

Gud talar gjerne til oss når me er åleine saman med han over ein open bibel, og DETTE  er ein kristen leiar sin grunnposisjon i livet.

Og så eit råd til deg med leiaransvar:  Ta deg tid med Gud. Ikkje ver for rask. Det er viktig at den rastlause ånda di får falla til ro, og at du tek den tida som er naudsynt for å tuna Gud inn, koma deg på rett kanal og «høyra heile programmet».

Share Lukas 4,1-4. Jesu freisting del 2.lite.mp3 - 4 MB

Share Lukas 4,1-4. Jesu freisting del 2.lite.mp3 - 4 MB

Kristent leiarskap. Kva er autoritet? Kven har autoritet i kyrkjelyden?

Autoritet og makt er ein god ting, for Gud har makt, og han gjev folket sitt makt.
Me les om Jesus at han gav disiplane sine makt over både vonde ånder og sjukdomar. Dei fekk guddommeleg autoritet til å kalla alle menneske til omvending, setja folk fri frå demonar og til å lækja dei sjuke.

Dette er det me kan kalla åndeleg autoritet.

Det finst ulike former for autoritet i verda: Formell, fagleg, personleg eller åndeleg.
Formell autoritet kjenner me godt til naturlegvis. Me har alle nokre over oss i rang, og kanskje også nokre under oss.

Den faglege kjenner me også godt. Kunnskap er makt, ingen tvil om det.

Den personlege autoriteten  er naturlegvis knytt opp til den enkelte sin veremåte. Den som har ein overtydande måte å leva livet på, vil folk lytta til heilt naturleg. Her er det snakk om personlegdom, etikk og karakter.

Autoritet er eit positivt ord. Det handlar ikkje om bestemthet. Bestemthet kan fort bli tyranni, og tyranni er berre maktmisbruk.

Også i kyrkjelyden møter me desse fire formene for autoritet. Det viktige er at ingen får formell autoritet dersom dei ikkje samstundes  har fagleg, personleg og åndeleg autoritet, for skjer det, sit ein berre att med konfliktar og skada sjeler.

Når det skal kallast leiarar til kyrkjelyden, må desse prøvast nøye, ikkje på karismatiske gåver, men på karakter, etisk standard og kompetanse i disippelgjering.

Dersom nokre vil grunnleggja ein ny kyrkjelyd, er det ein god ting. Det skjer altfor sjeldan, for kyrkjelydsplaning er misjon på sitt beste. Men det er kyrkjelydar som plantar kyrkjelydar. Personane som fysisk gjer det må altså vera utsendte og autoriserte av den kyrkjelyden dei tilhøyrer, og ha denne i ryggen.  Folk bør ikkje halda på med slikt på eiga hand. Det går ofte veldig galt.

 Jesus sa: «Eg har fått all makt i himmel og på jord».  Han hadde ikkje tatt makta, han fekk henne hos Far fordi han fullførte det han var sendt for å gjera. Han gjorde seg til ein tenar, og den som audmjukt tener andre blir betrudd åndeleg autoritet. Det viser seg i stor påvirkningskraft, og det spelar liten rolle kva formell posisjon denne personen har. I Guds rike har ingen større autoritet enn det han/ho får hos Far. Ingen kan ta seg til åndeleg autoritet. Prøver me på det, vil me fort koma til å skada folk alvorleg.  Det skjer også.

Kristent leiarskal X. Gåveprofilar

I Efesarbrevet 4,11 skildrar Paulus fem leiarskapsprofilar, og han skriv at hensikten med kristent leiarskap er at «dei heilage skal bli utrusta slik at Kristi kropp kan byggjast opp». 

Sjølve jobben, altså fullføringa av misjonsbefalinga (Kristi kropp blir bygd opp ved at dei han har døydd for kjem inn i Guds familie), skal gjerast av «dei heilage», dvs både leiarar og kristne som ikkje har ein formell leiarstilling.

Alle «heilage» har Kristus i seg og Kristi autoritet med seg ut i kvardagen, og dei er alle leiarar i den forstand at dei kan leia andre menneske til Gud, og det er kallet deira.

Gjennom undervisning, modellering og forbøn skal apostelen implementera det apostoliske i dei heilage, profeten det profetiske, evangeisten det evangeliske, hyrden og læraren omsorgen for den enkelte kristnes åndelege og timelege vel.

Ut frå dette veks det fram nye leiarar med nye profilar. Alle dei fem leiargåvene er å finna i alle truande, men med ulik prosentfordeling. Nokre vert gründarar og kyrkjelydsplantarar, andre elskar å lytta til Gud og be og handla på direkte leiing , andre å vera ute med evangeliet i det offentlege rom (på gater, torg, restaurantar osv.), andre å undervisa ut frå Bibelen og atter andre å rettleida på tomannshand. Men alle har noko av alt i seg, men altså med ulik fordeling. Ein person som er 30% apostel, 20% profet, 10% evangelist, 20% hyrde og 20% lærar vil leva eit liv som ser annleis ut enn ein som har ein annan prosentvis fordeling av desse gåvene.

Kva så med dei andre gåvene som er skildra i 1. Korintarbrev 12? Anden dryssa dei ut over heile gjengen slik han ser at det er gagnleg. Alle kan tala i tunger, alle kan lækja, alle kan tala profetisk når Anden gjev dei å gjera det.

Og for all del: Desse kategoriane som me her jobbar med her er berre noko som hjelper oss til å forstå oss sjølve og andre truande slik at me også kan hjelpa kvarandre til å fungera på rett måte på rett plass.  Men primært er me alle VITNER om Kristi oppstode og den frelse me har fått i Han, og det er gjennom VITNEMÅLET og dei påfølgande TEIKN  at Guds rike går fram mellom oss.

Kristent leiarskap del IX. "Utrusta dei heilage"

Misjonsbefalinga gjeld heile kyrkja. Det er ikkje leiarane som skal gjera jobben. Det er det «dei heilage» som skal gjera. Leiarane si oppgåve er å utrusta dei heilage til denne tenesta.  I Efesarbrevet 4,11 les me: «Og det var han (Kristus) som gav somme til å vera apostlar, somme til profetar, somme til evangelistar, somme til hyrdingar og lærarar. Slik kunne dei heilage bli utrusta til teneste og Kristi kropp byggjast opp», som betyr å vinna nye menneske for Jesus.

Her blir fem ulike kristne leiarprofilar lista opp. Me har historisk kalla dette for dei fem embeta, utan at eg heilt veit kor ein har ordet embetet frå. Eg vel å bruka ordet profilar, basert på nådegåver.
(I parentes bemerka: I botn for alt kristent leiarskap ligg hyrdesinnet. Jesus kalla seg for «den gode hyrdingen», sjølv om hanog hyrdetenesta er sjølve sjela i alt kristent leiarskap uansett kva profil den enkelte leiaren måtte ha.)

Apostelen er pioneren som plantar nye kyrkjelydar i åndelege brakke områder, og som trenar truande opp i denne edle kunsten. Kyrkjelydsplanting er den mest effektive misjonsmetoden som eksisterer.
Profeten er den som talar direkte frå Gud inn i folks liv, og som har i oppgåve å trena dei truande opp til det same. Eit profetisk ord, ei openberring som treff er gull verd i evangeliseringa. Det fjernar all ateisme effektivt, og fører til at folk føler seg sett og elska av Gud.
Evangelisten er den som vitnar og deler Jesus med folk på ein så varm og smittande måte at dei lett vender om til Gud, og har i tillegg som oppgåve å læra dei truande opp i sjelevinningas edle kunst. Evangelisten er optimistisk og glad i sinn, og har ein smittande og tillitsvekkande framtoning.
Både apostelen, profeten og evangelisten tener Gud i mange kyrkjelydar, snart er dei her, snart der, og dei bind dei ulike kyrkjelydane saman.
Dei to siste: hyrdingen og læraren har meir lokal karakter.
Det er desse som jobbar år etter år i same by eller på same plass med undervisning, sjelesorg, forbøn og disippelgjering. Dette er seige folk med ein enorm stayerevne. Om mange ryk ut i dårlege tider.  så blir desse ståande og driv på med sitt, i medgang og motgang. Det spelar liksom ikkje så stor rolle. Det er ein jobb som skal gjerast, eit folk som skal fostrast, og dei veit at det er verdas viktigaste jobb dei held på med: utdanna eit folk som skal vinna verda for Gud.

Kristent leiarskap VIII. Gjetaren og leigekaren

Jesus er overgjetaren.
Han elska verda, les me, difor kom han for å ofra seg for våre synder og stå opp att til vår rettferd.
Det er svimlande stort, og når me tenkjer på dette, vellar takk og lovsong opp i oss.

Jesus var motivert av kjærleik. Han MÅTTE berre bera fram dette offeret, les me i Lukas 24.  Kjærleiken tvinga han til å bli vår bror, frelsar, konge og hovding.

Kristne leiarar i ulike fasongar må vera kalla av Jesus og motiverte av hans kjærleik, og ikkje at personlege ambisjonar korkje i form av forteneste, karriere eller berømming. Alt slikt tilhøyrer denne verdas drivkrefter, skriv Johannes i sitt første brev kap.2.

I Johannes 10 snakkar Jesus om at leigekaren i motsetning til gjetaren.  Leigekaren er motiverte av utsikt til forteneste. Han tenkjer på seg sjølv, og har ikkje kjærleik til sauene. Det som karakteriserer leigekaren er at dei flyktar når dei ser ulven koma, altså i farens stund. Eigenomsorgen er større enn omsorgen for sauene.

Gud hjelpe meg at eg ikkje blir ein leigekar!

Dei sanne kristne leiarane er gjetarar som alltid stiller seg mellom flokkane sine og djevelen, og på kne for Gud, i sjelesorg, forkynning og disippelopplæring held dei djevelen på avstand frå "familien" sin så godt dei kan.

Jesus sa om seg sjølv: "Eg kjenner mine, og mine kjenner meg!"

Ein sann kristen leiar veit kven han/ho er leiar for, han kjenner dei, brukar tid med dei, lyttar til dei og ber for og saman med dei, og når leiaren er åleine med Gud, reiser han/ho seg mot fienden og jagar han bort med myndige ord talt i Jesu namn.

Lukkelege er dei kristne som har slike gjetarar (pastorar).

Kristent leiarskap VII. Korleis kristent leiarskap skil seg frå anna leiarskap

Kristent leiarskap er heilt ulikt anna leiarskap.
I ein bedrift jobbar leiarane og andre tilsette for bedriftens vel. Det handlar om å tena pengar, og all god personalpolitikk handlar om å gjera dei tilsette best mogeleg kapable til å gjera jobben slik at bedriften og aksjonerane kan tena mest mogeleg pengar.

I kyrkjelyden derimot handlar det først og fremst om Gud og hans ære, dinest om dei menneska som er med, og dei som skal bli med. Kyrkjelyden er til for menneske og ikkje omvendt.

Når leiarane i ein kyrkjelyd legg opp løpet for å styrka kyrkjelyden sin posisjon i "marknaden", har dei kome på avvegar og blitt verdsleggjort.

Om det er eit problem? Ja. Ikkje så radt lite heller, og eg trur mange kyrkjelydsleiarar må venda om frå denne måten å tenkja på. Merkevaretenking har ingen rettkomen plass i Guds rike.

Kristent leiarskap VI. Dei gode gjetarane

Jesus kalla seg sjølv for "den gode gjetaren".
Motivet henta han frå Esekiel kapittel 34 der "den gode gjetaren" står i motsetning til Israels mange dårlege gjetarar, kongar, profetar og prestar som svikta kallet og oppgåva si.
Kva var det dei IKKJE gjorde, som dei BURDE ha gjort. Svaret finn me i vers 4:
          
          Ikkje har de styrkt dei veike,
          ikkje lækt dei sjuke,
          ikkje bunde om dei skadde,
          ikkje ført tilbake dei bortdrivne,
          ikkje leita opp dei bortkomne,
          men med makt har de herska over dei,
          og med tvang.
Dersom me les dette verset POSITIVT, ser me kva som er ein pastor (og då meinar eg einkvar kristen leiar) si oppgåve i kyrkjelyden i dag: Han skal styrkja dei veike, lækja dei sjuke, binda dei skadde, føra dei bortdrivne attende, leita opp dei bortkomne og ikkje på nokon måte herska over "sauene" med tvang.

Men så kan me spørja: Er ikkje dette noko som ALLE kristne skal halda på med då?
Jo, og difor er det viktig at pastorane går i front. Dei er leiarar som skal læra opp dei andre. Dei skal vera modellar, slik for foreldre er modellar for barna sine.

Jesus er vår alles ultimate modell. Han er overgjetaren, og han er inderleg god. Kva lærer han oss opp til? Å styrka dei veike, lækja dei sjuke, binda om dei skadde, færa dei bortdrivne attende og leita opp dei bortkomne, og heile hans jordeliv gjekk med til dette som skal vera VÅRT livsprogram.

Eg er overtydd om at me som pastorar stadig må revurdera vår teneste i høve til denne malen.

Kristent leiarskap V. Hyrden og Ordet

God søndag til alle mine lesarar!.

Jesus sa til Peter at han skulle mata og vakta Jesu flokk, kyrkjelyden.
Den einaste måten å gjera det på er å forkynna Guds ord.
Andens sverd er Guds ord, skriv Paulus i Efesarbrevet 6, eit mektig forsvarsvåpen, og i Matteus 4,1 ff seier Jesus likefram at me ikkje berre lever av brød, men av kvart ord som går ut frå Guds munn.

Peter er død. Men hyrdetenesta lever vidare. Og no som då: Ein pastor skal vakta og mata flokken ved å forkynna Guds ord frå talarstolen, i små grupper og på tomannshand.

Det er  viktig at kosten ikkje vert einsidig. Det er altfor mange feilernærte (og faktisk også underernærte)  kristne for tida, truande menneske med sterkt avgrensa kjennskap til Bibelen, og som får servert ganske tynn suppe når dei ein og annan gong stiller på gudsteneste eller møter. Solid bibelundervisning med mat både for forstanden og hjarta er heilt naudsynt for å bli bevart hos Kristus og for å kunne veksa i nåde og kjennskap til Han.

Difor må pastoren arbeida grundig med Bibelen og stadig lytta til Gud over ein open bibel, og ikkje minst: anvenda Ordet på sitt eige liv. Gjer han ikkje det, misser han fort både autoritet og inderlegheit i forkynninga si.

Kristent leiarskap IV. Elskar du meg?

Den fremste kvalifikasjonen for ein kristen leiar er at han/ho elskar Jesus.
Samtalen som Jesus og Peter hadde ved Genesaretsjøen etter oppstoda var i røynda ein "ordinasjonssamtale". Langfredag hadde Peter svikta Jesus grovt, og det var ikkje underleg om resten av disippelflokken lurte på om dei i framtida kunne stola på Peter, om han hadde det som skulle til for å vera ein leiar for flokken.

Men ein fallen leiar er ikkje ein avsett leiar. Heldigvis. Men Peter trong å bli fornya i kallet, og dei andre måtte vita at Peter hadde Jesus i ryggen. Det var bakgrunnen for denne underlege samtalen dei to i mellom på stranda ved Genesaretsjøen, kanskje på same plass det Peter møtte Jesus første gongen og vart kalla til å fiska menneske saman med han.

Tre gonger fekk Peter spørsmålet om han elska Jesus, og for kvar gong Peter svara bekreftande på det, fekk han eit hyrdeoppdrag: "Fø lamma mine", "Vakta sauene mine" og "Fø sauene mine".

Jesus er nydeleg. Han brydde seg om Peter og gav han ein ny sjanse. Peter må ha blitt sjeleglad, og oppfatta det som ei stor og ufortent gåve. Eg trur han må ha gått med ei uggen kjensle av at alt det han hadde vona på for sin eigen del, var slutt, at det var andre som måtte ta Jesu verk vidare. Han hadde synt seg inkompetent.

Men akkurat denne audmjuke sjølverkjenninga vart redninga for han. Det er slik Gud opererer, han gjev dei audmjuke nåde, ikkje berre i form av tilgjeving og frelse, men i form av ny tillit.

Peter elska Jesus. Kvifor det? Fordi han hadde fått så mykje tilgjeve. Der synda var stor, vart nåden enno større.

Kristne leiarar må ta vare på kjærleiken til Jesus, eller kan dei ikkje leia menneske som Jesus elskar. Då må dei flittig sanna syndene sine, for den som får mykje tilgjeve, elskar mykje. Den som får lite tilgjeve, elskar lite.

Kristent leiarskap III. Inn til Gud, ut til menneska

I går såg me på dette at ein kristen leiar er ein kristen leiar i den grad han/ho leier folk til Gud.

Men DET er jo strengt tatt eit ansvar alle kristne har, om ein er definert leiar eller ikkje. Det er kjerneaktiviteten for disiplar. 

Ein leiar har i tillegg eit særleg ansvar i dette å læra andre kristne å leva Gud nært, samstundes som han/ho skal læra dei å vinna nye menneske for Kristus og føra dei inn i Guds familie. 

Å vera ein kristen leiar er å føra kristne inn til Gud og ut til menneska. Dersom folk ikkje er hos Gud, har dei ingenting å bidra med i andre folks liv. Desse to tinga heng godt saman.

Som pastor er eg ein misjonsleiar. Taper eg dette perspektivet av syne, bør eg overlata jobben min til ein som har dette perspektivet.

Jesus sa til Peter då han hadde innsett han til gjetar for flokken sin: "Følg meg!"
Og kor går Jesus?
Under sitt jordeliv gjekk han til dei fortapte sauene av Israels hus.
I dag er han på vandring gjennom alle nasjonar for å leita opp og frelsa fortapte menneske av einkvar nasjon, eikvar språkgruppe og stamme.

Den som vil følgja Jesus i dag, må følgja han på denne reisa, naturlegvis.

Kristent leiarskal II. Det handlar om å leida folk til Gud

Å vera ein kristen leiar er å leia menneske til Gud.
Alle leiarar har eit mål for si gjerning. For ein kristen leiar er det sentrale målet at folk skal finna Gud og bli verande hos han.

Difor må kristne leiarar i alle fasongar leva nær til Gud, for ingen kan leida andre til ein plass der dei sjølve ikkje er. Difor sa Paulus dette til dei eldste i Efesos: "Ta vare på dykk sjølve og på den flokken som han har gjeve dykk".

Pastoren sitt eige gudsliv og åndelege helse skal altså ha førsteprioritet hos pastoren. Berre ved å leva ved Guds hjarta, kan han formidla Guds hjarta til menneska, for det er DET dette handlar om, ikkje noko mindre.

Leiarar i næringslivet har bedriften sin som mål, at bedriften skal gå godt og tena pengar. All peronalpolitikk handlar om å styrka bedriften, og då må dei også sjå til at folka som skal gjera jobben har det bra og fungerer godt.

I Guds rike er det folka det handlar om, ikkje kyrkjelyden eller organisasjonen, men menneska. Det er ein heilt annan business.