Vismennene

Juleevangeliet har eit tydeleg misjonsperspektiv. Englane syng om at Jesu kome skulle resultera i "fred på jorda", og gamle Simeon profeterer om Jesus at han skulle vera eit lys for folkeslaga. Men sterkast strålar dette mot oss i Matteus 2,1-10 der me får høyra om vismennene frå Austerland som kom til Betlehem for å tilbe Jesus. Den nye stjerna som vart observert må jo ha forkynt bodskapen sin over det meste av jorderiket, og astrologane tolka fenomenet som eit teikn frå Gud om at jødane sin Messias var fødd.

Det er ikkje umogeleg at desse vismennene kjende til Toraen og den jødiske Messiasforventninga. Trass alt var det mange jødar og synagoger både i Persia og Babylonia, ja,  Bagdad hadde alt lenge, saman med Jerusalem og Alexandria, vore eit sentrum for jødedomen. Personleg trur eg at desse mennene kjente til profetordet i 4. Mosebok 24,17 der les me:
17 Eg ser han, men ikkje no,
          eg skodar han, men ikkje nær.
          Ei stjerne stig opp or Jakob,
          ein kongsstav lyfter seg frå Israel.

Det er veldig spesielt dette.  Gud kommuniserte sin bodskap til desse astrologane på det språket dei forsto best, stjernespråket,  og dei var ikkje i tvil: ein konge var fødd, og denne kongen var komen frå Gud for å etablera eit globalt rike, og dette riket ville dei gjerne vera ein del av. Difor tok dei ut på den lange vegen til Israels land for å hylla Jesus, gje han gåver og på det viset syna at dei ville vera hans undersåttar.

Det måtte føla dette veldig påkrevd. Reisa var lang og kostbar, og dei hadde med seg verdfulle gåver til det nye kongebarnet. Dei sparte seg ikkje. Det minner meg om Paulus sine ord i Filipparbrevet 1: Eg gjev avkall på alt for å vinna det som er så mykje meir verd. 

Ingen kjem seg inn i Guds rike, seier Jesus, utan at han/ho riv det til seg med makt. Det gjorde desse vismennene. Dei trossa alle fårar, tok ut utan anna kompass enn stjernene, gjekk over vasslause vidder, gjennom områder der landevegsrøvarar var eit vanleg fenomen. Kom seg velberga fram og fann han som kom for å frelsa dei frå synd, skam og villfaring. For ein historie. Eg er sikker på at det vart eit livsforvandlande møte. 

Me likar ikkje snakk om forsaking i våre dagar. Me skal ha komfort og surfa inn i himmelen utan noko strev og møye. Det er ein illusjon.  Jesus snakkar om ein trong port og ein smal og strevsam veg som fører til himmelen, og at det er få som går på den, og vidare snakkar han om ein vid port og ein brei og komfortabel veg som fører til fortapinga, og at det er mange som går på den. Om ikkje me merkar så mykje til den smale vegen, så gjer i alle fall våre trussøsken i mange land det. Rundt 200 millionar kristne lever i dag under forfølging, diskriminering og trakassering. T.d vart 9 truande drepne under ei gudsteneste i Nigeria julafta. Hadde me gått til gudsteneste om det var med livet som innsats? Mange kristne går jo ikkje til gudsteneste uansett. Slik er det blitt hos oss.

Men tenk om alle hadde vore som desse vismennene som utan å vita så mykje om Jesus og Gud likevel tok personleg initiativ for å oppsøka Jesus der han var og finna!  Då hadde dei funne han, for dei som leitar, skal finna, og det hadde skapt så mykje lukke mellom oss.

Men tenk på dette: Stjerna lyste i Israel også. Men det var ingen der som kom til å tenkja på at dette kunne bety at Messias var fødd, sjølv om mange i Jerusalem kjende Skriftene langt betre enn desse persiske eller babylonske heidningane. Og ikkje ein gong då vismennene kom til byen for å snakka med Herodes og dei skriftlærde, var det nokon som vart positivt interessert i å finna ut av dette, ingen som vart med mennene til Betlehem. Dei måtte gå og fann barnet åleine. Det er sårt og tenkja på. Dei hadde hatt så bruk for han alle saman. Men det var som me les i Johannes 1: "Han kom til sine eigne, men hans eigne tok ikkje imot han". Men dei som tok imot han, Josef og Maria, dei fattige gjetarane, Anna og Simon og vismennene, dei  fekk retten til å kalla seg Guds barn fordi dei trudde på namnet hans, Johannes 1,12.

Kva lærer me av det? Gud talar til kven han vil når han vil og korleis han vil, og han talar til dei som er mottakelege og som hungrar og tørstar etter rettferd, dvs frelse for sjelene sine, anten dei er jødar, grekarar, eller nordmenn eller noko anna. Dei som er sjølvkloke og sjølvgode talar han ikkje til. Han skjuler rett og slett evangeliet for dei forstandige, les me i Matteus 11. Kven er det som responderer på evangeliet i våre dagar? Det er i liten grad oss i rike Noreg, me er meir som jødane i Jerusalem som ikkje giddar å undersøka dette med Jesus ein gong. Nei i dag er det folk i Afrika, Asia og Sør-Amerika som kjem strøymande til Jesus. Mange, mange tusen kvar dag, og ingen som kjem til han vert støytte bort. Nei, tvert om, Jesus tek dei inn i sitt fellesskap, inn i sitt rike, kler dei opp i rettferdsdrakten, døyper der med Anden og set dei inn i teneste for seg, og dei vitnar: Jesus gjorde alt nytt for meg. Gud vart ny. Mine medmenneska vart nye. Framtida vart ny. Livsstilen vart ny. Interessene vart nye osv. og me høyrer 2. Korintarbrev 5,17 i bakgrunnen: "Dersom nokon er i Kristus, er han ein ny skapning, det gamle er blitt borte,sjå, alt er blitt nytt."

Gode Far! Du som føder oss på nytt ved Den heilage ande og gjer alt nytt for oss. Hald oss oppe i ei sann og levande tru, slik at me ikkje blir vanekristne eller kulturkristne, men menneske som lever i stadig forvandling og fornying, menneske som pustar inn din kjærleik og ditt evangelium og som alltid er full av begeistring over å få vera tilgjevne og elska av deg som skapte himmel og jord, og fyll oss med Anden slik at me kan vitna om Jesus for verda på ein kompetent måte. Amen!