I dag er det 250 år sidan Charles Darwin publiserte boka si "The Origin of the Species", eller "Opphavet til artane" som det vel blir på norsk. I dag har han vorte hylla i NRK-radio for dette. "The Origin" kom til å danna eit paradigmebyte i soga. Fram til 1859 hadde dei fleste trudd at Gud skapte planter og dyr "kvar etter sitt slag", men darwin meinte å finna grunnlag for å seia at dei ulike artane som me ser i dag har felles opphav i den biologiske historia. Inkludert mennesket. Vel, han var vel ikkje den første til å tenkja slik eigentleg. Den første eg veit om som hevda dette var den greske filosofen Anaksimander som levde mange hundre år før Kristus. Vidare har eg funne den same tanken hos ein kristen kjettar i oldkyrkja. Immanuel Kant meinte det same, og Darwin sin bestefar likeeins. Kva var det så med denne mannen som skreiv den boka som kom til å endra livssynet til så mange? For det første samla han inn ei mengd med fossilt materiale som han meinte stadfesta at artane har sams opphav. Dinest peika han på ein mekanisme som han meinte dreiv utviklinga framover: naturleg utval. Han sa at dei individa som er best tilpassa miljøet, vil overleva i konkurransen om knappe ressursar. Og han meinte at individa har i ulik grad evne til å tilpassa seg nye miljøvilkår.Men Darwin kjente ikkje til genetikken, og han visste ingenting om at eigenskapane er arvelege og vert overført frå generasjon til generasjon. Det var Gregor Mendel som synte oss dette i 1865 etter omfattande forsøk med erteplanter i klosterhagen sin. Han synte at det vil alltid vera heilt klåre grenser for i kor stor grad eit individ kan tilpassa seg nye miljøvilkår. Skal ein art endra seg, må endringa skje i genane, eller i DNA`et som me vil seia i dag. Men dei endringane som skjer der, mutasjonane, er alltid skadelege for individet. Ein mutasjon fører ikkje livet framover.
Men uansett vil ikkje mutasjonar som fører til endringar i DNA, vera tilstrekkeleg for å danna nye artar. I dei fleste tilfelle krevst det kvalitativt nytt arvestoff, og det kan ingen mutasjon framkalla. Me veit at talet på kromosom er svært ulikt hos dei forskjellige artane. Eit eincella dyr har kanskje 4 kromosom. Ein hest har 96. Mennesket 46. Og alle kromosoma er ubegripeleg og ugjennomtrengande kompliserte. Dersom me alle stammar frå ei urcelle, må det etter kvart ha oppstått nytt arvemateriale. Men ingen har så langt kunne fortelja meg korleis.
Difor hyllar eg i dag Gud som min og verdas skapar, som eg gjer kvar dag. Jo meir ein les biologi og biokjemi, jo meir imponert blir ein over Deo Sapiens, "den intelligente Gud." Eg trur at dersom Darwin hadde hatt innsikt i genetikken, ville han sikkert ha revurdert heile teorien sin. Men han fekk aldri det, og i dag sit biologien pinn fast i evolusjonslæra og i førestellinga om at det trengst ingen gud for å forklara noko som helst her i verda. Men det er ei stor lygn. Heile naturen ber preg av intelligens, og slik vitnar han høgt og tydeleg om Gud som skapte alt med sitt logiske ord, sitt Logos. Det vil nok enno ta ei tid, men før eller seinare fell nok Darwin frå taburetten sin. Då vil vitskapen seia: "Det var ein interessant teori, men han kunne ikkje stå sin prøve i lengda."
2 kommentarer:
Kjempespennande innlegg. Kan eg spørra om du trur bokstaveleg på skapingsforteljinga i skrifta? Og kva trur du om salig-Aril Edardsen sine teoriar? Eg må innrømma at det eg har størst problem med - intellektuelt sett - er forteljinga om Noah. Eg las i Origo at den kristne havforskaren Willy (fjellskår? Hugsat ikkje etternamnet) hadde kome til at det ikkje finst geologiske prov for at storflaumen har funnest. Berre eit spørsmål som korleis Noah kunne ha nok mat til 40.000 unike dyr i fleire månader er nok til at det flokar seg til hjå meg. Det store problemet for meg vert, viss Noahs ark er fysisk umogeleg på 15 ulike vis, kva elles i fyrste mosebok er fysisk umogeleg? Til dømes i skapningsforteljinga, der ljoset (sola og månen) vert skapt etter plantene. Kva tenkjer du om slikle ting?
Kjære Øystein!
Det kan vera mange ting i Bibelen som utfordrar intellektet. Og mange synest det er fint å finna ut ting som kan påvisa at Bibelen er ufullstendig eller feil.
Sjølvsagt er Bibelen ufullstendig. Skapinga er t.d. skildra på eit par sider. Her kunne det ha vore stoff til eit bibliotek. Så kan folk problematisera tekstane og påpeika veikskapane i dei. Vart sola og månen skapte 4. dagen? Kor kom ljoset i vers 1 frå? Kva med Noahs ark som du nemner? Var han stor nok? Er det realisme i dette her? Og dersom dette er feil, kva anna er feil osv.
Ein gong for mange år sidan talte Gud inn i sinnet mitt og sa: "Jens, dersom du vil tru på ordet mitt,også det som andre synest er dåraktig, då ærar du meg. Og dersom du vil æra meg, skal eg æra deg." Då tok eg det valet å hevda at heile Bibelen uavkorta er Guds ord. Og sjølv om det mange ting som synest rart, mangelfullt, utilstrekkeleg og endå til motsetningsfylt, vel eg å stå for det, og så for det stå sin prøve. På ein eller annan måte skal det før eller seinare syna seg at alt det som står i desse tekstane på ein eller annen måte er sanning. Men det er ikkje eg som skal prova at Bibelen er sann, det skal Gud sjølv ta seg av sjølv.
Det er forresten ein parallell i inkarnasjonen. Jesus var for alle som såg han eit avgrensa menneske. Likevel var han den uendelege evige Gud. Men det måtte venene hans velgja å tru. Så fekk det våga seg med dårskapen i det. Dei som trudde, vart frelst.
Dette er min ståstad. Og så har eg mykje glede av å problematisera ting for ateistane og evolusjonistane ut frå deira eigne føresetnader. Evolusjonslæra har vorten deira faste borg der dei vernar seg mot Gud. Eg vil, om eg kan få det til, vera med å forstyrra dei litt i deira sjølvtrygge posisjonar slik at dei kan gå ut or borga og møta han som elskar dei.
Legg inn en kommentar